بسم الله الرحمن الرحیم
نام کتاب: خلقت آدم ع در تورات
تاریخ انتشار: 2022 م – 1443 ه ق
نام نویسنده: دکتر علی عبدالرضا عطیه
معرفی:
نظریۀ تکامل -که برای نخستین بار در سال ۱۸۹۵ در کتاب «خاستگاه گونهها» توسط چارلز داروین مدوّن شد از برجستهترین نظریههای علمی در عصر مدرن به حساب میآید که با دلایل ثابتشدۀ علمی بسیاری تأیید شده است.
این نظریه ثابت کرده است «حیات و تنوع آن» ابتدا از یک نیای مشترک آغاز و متولد شد، و در طول نسلها شاخهشاخه و متنوع گردید تا به ما یعنی به موجود زندۀ دارای ابزار هوشمندی برتر رسید؛ و این فرآیند از طریق انتخاب طبیعی صورت پذیرفته است.
همان طور که داروین در نظریۀ خود بیان کرده است، اصول اساسی تکامل از طریق انتخاب طبیعی به شرح زیر است:
1. در هر نسل تعداد افرادی که متولد میشوند بیش از تعدادی است که از شانس ادامۀ حیات برخوردارند.
2. بین این افراد تفاوتهای ظاهری وجود دارد، و این تفاوتها میتوانند به ارث برده شوند.
3. افرادی که دارای ویژگیهای وراثتی سازگارتر با محیط هستند نجات مییابند.
4. هنگامی که انزوای تولیدمثلی در یک گروه بهخصوص رخ میدهد یک گونۀ جدید شکل میگیرد.
خصوصیات بدنی یا رفتاری موجودات زنده در طول نسلها از طریق وراثت تکامل یافته است. برخی افراد از صفاتی بهرهمند میشوند که به آنها اجازۀ سازگاری با محیط زیستشان را میدهد و به آنها برای بقا کمک میکند و آنها تولیدمثل بیشتری انجام میدهند، و فرزندانی که این صفات را به ارث میبرند از شانس بیشتری برای انتقال ژنهای خود به نسلهای بعدی برخوردار میشوند. و افراد که از صفاتی با سازگاری کمتر برخوردار باشند از امکان تولیدمثل کمتری برخوردار خواهند بود. با گذر زمان، صفاتی که به گونهها اجازۀ بقا و زاد و ولد را میدهند در افراد گونه زیادتر میشوند تا در نهایت آن گونه تغییر پیدا میکند؛ یا بهعبارت دیگر تکامل مییابد.
داروین این ایده را مطرح کرد که شکلهای متنوع حیات از یک نیای مشترک میتواند از طریق انتخاب طبیعی پدیدار شود.
امروزه شواهد علمی متعددی در اختیار ما هست که نظریۀ تکامل را تأیید، و ثابت کردهاند همۀ انواع موجودات زنده از یک اصل و خاستگاه مشترک پدید آمدهاند. پژوهشهای فسیلشناسی و کالبدشناسی تطبیقی بههمراه دلایل قطعی ژنتیکی همهی نظریۀ تکامل را تأیید میکنند.
"بهطور کلی امروزه مسئلۀ تکامل را هیچکس نمیتواند منکر شود، مگر کسی که از معنای آن اطلاع نداشته باشد؛ زیرا اگر تمایز، انتخاب و وراثت وجود داشته باشد پدیدۀ تکامل قطعاً اتفاق خواهد افتاد. این مسئلهای تقریباً بدیهی است و اثبات آن حتی به کاوشهای باستانشناسی و علم کالبدشناسی تطبیقی نیز نیاز ندارد.
تمایز ژنتیکی میان افراد یک گونه همواره بوده و هست؛ همچنین طبیعت محیط بر افراد گونه که غالباً متناسب با برخی افراد گونه است که نسبت به دیگران ژنهای برتر را با خود دارند- وجود دارد؛ و وراثت نیز تا زمانی که زاد و ولد وجود دارد موجود است؛ و تا زمانی که این سه ویژگی یافت میشوند - ویژگیهایی که زمین از زمان شکلگیری حیات هرگز از آنها خالی نبوده است. تکامل نیز وجود خواهد داشت."
چه بسا عنوان این پژوهش، هدف از آن را برای ما روشن کند. این پژوهش به قرائتی از تورات و بهطور مشخص در سفر پیدایش (سفر تکوین) میپردازد تا به حقیقت آفرینش آدم(ع) دست یابد؛ همچنین به بررسی برخی آیات این سفر -که ایدۀ تکامل و پیدایش حیات بر روی زمین را به ذهن ما متبادر میسازند- میپردازد؛ و به این ترتیب بر سخن سید احمدالحسن صحه میگذارد که فرموده است: «تکامل، سنتی الهی است»
داستان آفرینش آدم(ع) که در متون مقدس آمده است شاید مهمترین دلیلی باشد که رجال دین را - پس از آنکه فهم و تفسیر نادرستی برای آیاتی که داستان خلقت آدم را برای ما نقل کردهاند ارائه دادند- به رد نظریۀ تکامل واداشته است. بنابراین، داستان توراتی خلقت آدم، محور اصلی و موضوع این پژوهش است.
رویکرد این پژوهش -در درجۀ نخست- بر اساس پژوهشهای علمی و اعتقادی موجود در کتاب «توهم بیخدایی؛ نشانههای پروردگار در هستی» نوشتۀ سید احمدالحسن بنا نهاده شده است؛ و علاوه بر آن، این پژوهش برخی آرا و نظرات نویسندگان و مردان دینی -که به موضوع این پژوهش ربط دارند- را نیز در خود جای داده است.
کلمات کلیدی: خلقت آدم، نظریه تکامل، سفر پیدایش، انتخاب طبیعی