بسم الله الرحمن الرحیم

نام کتاب: رساله ای درباره حدیث خلیفه خدا مهدی

تاریخ انتشار: 2014 م – 1435 ه ق

نام نویسنده: شیخ ناظم عقیلی

معرفی:

سپاس و ستایش از آن خداوند پروردگار جهانیان است؛ و سلام و صلوات تام و بسیار خدا بر محمد و آل‌محمد، ائمه و مهدیون باد!

در طول تحقیقاتی که دربارۀ تخریج و تصحیح برخی احادیث در کتاب‌های اهل‌سنت داشتم به حدیثی برخوردم که تصریح می‌کند مهدی ع خلیفۀ خداوند متعال است، و دیدم محدثین و محققین به صحت سند این حدیث تصریح کرده‌اند، و حتی دیدم این حدیث از نظر سند جزو صحیح‌ترین احادیث است؛ ولی مشاهده کردم برخی از علمای اهل‌سنت تلاش کرده‌اند از نظر سند و متن به این حدیث خدشه وارد کنند؛ اما از نظر سند، آن‌ها از واقع‌گرایی فاصله گرفته و اشکال‌گیری‌هایشان صرفاً تحکمی تأسف‌بار بوده است که جزئیات آن با دلایل روشن خواهد آمد. اما اشکال واردشده بر متن حدیث توسط آن‌ها -اگر حمل بر صحتشان کنیم- از شبهه‌ای سرچشمه گرفته است که در ذهن‌هایشان جا خوش کرده است، و محکمات کتاب یا سنت شریف آن را تأیید نمی‌کند.

در نتیجه متوجه شدم عاملی وجود دارد که باعث می‌شود این علما تلاش کنند در این حدیث صحیح خدشه وارد کنند. برخی از آنان برای خدشه واردکردن به این حدیث اصرار دارند هرگونه دلیلی را - هرقدر هم که سست و ضعیف باشد- دستاویز قرار دهند؛ و اینجا بود که به یاد این ضرب‌المثل افتادم: «عاقبت گرگ‌زاده گرگ شود.»

به همین دلیل عزم نوشتن کتابچه‌ای مخصوص این حدیث نمودم، تا سخنان علما را دربارۀ صحت و تخریج و ذکر طریق‌هایش بیان کنم، و درنگی بر متن آن داشته باشم، و تا حد امکان شبهات مطرح‌شده دربارۀ آن را پاسخ دهم. چه بسا کسی که این کتابچه را مطالعه کند از تدلیس و فریب‌کاری برخی علما یا جهل و غفلتشان نسبت به این حدیث صحیح -وقتی به رد آن می‌پردازند- تعجب کند؛ و قطعاً خوانندۀ تیزهوش و خردمند لمس خواهد کرد این جملات برای رد این حدیث منصفانه نبوده، و به خصلت شرافت در دشمنی آراسته نبوده است. گویی آنان نسبت به این حدیث، مسیر تنگ‌نظری را در پیش گرفته‌اند و در نتیجه همچون هیزم‌شکنی شده‌اند که نمی‌داند تبرش را به کجا می‌زند!

طبیعتاً روی سخن این کتابچه -اساساً- متوجه اهل‌سنت است تا آن‌ها مقام و جایگاه مهدی ع را در احادیث خودشان ببینند، و از میزان تدلیس و فریب‌کاری برخی علما و جبهه‌گیری‌شان در برابر حق -آن هم صرفاً از روی هوا و هوس و تعصب‌ورزی و نه بر اساس هیچ دلیل دیگری- آگاه شوند؛ و بنده -از باب الزام- فقط به مطالبی که در حال حاضر در منابع منتشرشدۀ خودشان موجود است بسنده کرده‌ام.

این حدیث از ابن‌مسعود و از ثوبان با دو متن روایت شده است، و دلیلی وجود ندارد که هر دو یک حدیث بوده باشند. پس ما می‌توانیم آن‌ها را دو حدیث به شمار آوریم، حتی اگر شبیه یکدیگر باشند؛ و تشابه در الفاظ -ضرورتاً- به‌معنای یکی‌بودن روایت‌ها نیست؛ ولی ما در این کتابچه از تأکید بر این مسئله چشم‌پوشی خواهیم کرد، و هر دو حدیث را یک حدیث محسوب می‌کنیم که یک مرتبه با متن خلاصه، و مرتبۀ دیگر با متن مفصل روایت شده است.

کلمات کلیدی: حدیث خلیفه خدا، امام مهدی (ع)، اهل‌سنت، تخریج و تصحیح حدیث، رد شبهات حدیثی