در خصوص ارث

ما يتعلق بالإرث:

ارث

س٩٢/ هل يعتبر الراتب التقاعدي للمتوفي من الإرث، وهل يعتبر المتراكم من الرواتب من حق جميع أفراد عائلة المتوفى ؟ مع العلم أنّالقانون يلغي حق البنت المتزوجة، والولد الذي لا يداوم في المدرسة من الراتب التقاعدي. فهل الشرع يوجب لهم الحق فيه ؟ وما هو حق الولد الذي يداوم في المدرسة ولكنه في بلد آخر ولا نستطيع أن نثبت أنه يداوم وقد قطع راتبه أيضاً، أو بالأحرى وزع ما يستحقه من راتب على الزوجة وابنها الصغير، فأصبح الراتب الآن يأتي باسم الزوجة والولد الصغير فقط.

پرسش ۹۲:

آیا حقوق بازنشستگیِ میت جزو ارث حساب می‌شود؟ آیا حقوق عقب‌افتاده، حق همۀ خانوادۀ میت هست؟ با توجه به اینکه قانون، حق دختری که ازدواج‌کرده و پسری که در حال تحصیل نیست را از حقوق بازنشستگی منتفی می‌داند. آیا در این مورد، شرع برای آن‌ها حقی واجب می‌کند؟ حق پسری که در کشوری دیگر در حال تحصیل است و ما نمی‌توانیم ثابت کنیم که او در حال تحصیل است و حقوقش نیز قطع‌شده و درنهایت حق او بین همسر و پسر کوچکش تقسیم‌شده و اکنون حقوق بازنشستگی فقط به اسم همسر و پسر کوچک می‌آید چطور؟

ج/ ليس للآخرين مشاركة من أُعطيت لهم الأموال.

پاسخ:

دیگران باکسانی که آن مال به آنها داده‌شده است شریک نیستند.

س٩٣/ توفی رجل وترك لذریته (خمس بنين وبنتين) منزلاً، وکلهم مع أمهم ساکنون فيه، ثلاث من البنین متزوجون في هذا البیت لكل واحد غرفة، قام أحد المتزوجین ببناء طابق علوي، فواجه معارضة من قبل أحد إخوته بأنّ البيت إذا بیع ومن ثم تقسم الحصص فلا يحق لك مطالبتنا بما صرفت على البناء، فوافق على عدم المطالبة، وبعد سنین رجع إلی غرفته التي تزوّج فیها وأجّر الطابق العلوي، علماً أنّ مبلغ الإجارة یدخل في جیبه ومضی على هذا سنین، والیوم یطالب باقيإخوته بتقييم البیت بلا طابق علوي وقيمته مع الطابق ليأخذ ما به التفاوت إضافة إلى حصة في البيت الأصلي. والسؤال:

١. هل یجوز التصرّف بسقف بیت الإرث من قبل أحد الورثة ؟

٢.  هل لباقي الورثة حصة في مبلغ إيجار الطابق العلوي، وإذاکان لهم حصة کیف يستوفونها والموضوع مضی عليه سنین، وعملة البلد غير مستقرة. 

٣. الطابق العلوي لمن ؟ هل هو قادر علی هدمه أم لا ؟ 

٤. هو ما زال ساکناً في الطابق، فهل يستطيع أن يتصرف فيالبیت الذي بنی علیه الطابق؟ وهل يستطيع معارضة تصرف الورثة إذا اجتمعوا علی تصرفٍ ما ؟

پرسش ۹۳:

مردی از دنیا رفته و خانه‌ای برای فرزندانش (پنج پسر و دو دختر) منزلی به‌جا گذاشته است و همۀ آنها با مادرشان در آن خانه ساکن هستند. سه پسر در این خانه ازدواج‌کرده‌اند که هر کدام‌یک اتاق دارند. یکی از پسران که ازدواج‌کرده است اقدام به ساختن طبقۀ بالاییِ ساختمان کرد که با مخالفت یکی از برادرانش مواجه شد، مبنی بر اینکه اگر خانه فروخته و سهم‌ها تقسیم شود تو نمی‌توانی از ما هزینه‌های ساخت (آن طبقه) را بگیری. او بااینکه چیزی نگیرد موافقت کرد و بعد از چند سال به اتاقی که در آن ازدواج‌کرده بود رفت و طبقۀ بالایی را اجاره داد، با توجه به اینکه اجاره‌بها را خودش دریافت می‌کرد؛ و چند سال به همین ترتیب سپری شد. امروز او از دیگر برادرانش می‌خواهد خانه را بدون طبقۀ بالایی قیمت‌گذاری کنند تا بتواند مابه‌التفاوت قیمت خانه و طبقۀ بالایی را علاوه بر سهمش از خانه بگیرد. حال سؤال این است:

۱- آیا تصرف در سقف خانۀ ارثی از سوی یکی از ورثه جایز است؟

۲- آیا باقی ورثه در اجاره‌بهای طبقۀ بالایی سهمی دارند؟ و اگر سهم دارند چگونه آن را بگیرند درحالی‌که چند سال از این موضوع گذشته و (ارزش) پول کشور تغییر کرده است.

۳- طبقۀ بالایی از آنِ کیست؟ آیا او می‌تواند آن را تخریب کند یا نه؟

۴- او همیشه ساکن آن طبقه بوده است. آیا می‌تواند در خانه‌ای که این طبقه رویش ساخته‌شده است تصرف کند؟ و اگر دیگر ورثه جمع شوند تا تصرفی در خانه کنند آیا او می‌تواند مانع شود؟

ج/ ما بناه فله ثمنه، فلا يكفي سؤالكم هل تتنازل عنه، ولكن لكم حق الأرض في استغلاله لما بناه، أي تقدّر قيمة الأرض خالية وقيمة البناء الذي بناه ويوزع الإيجار على الأرض والبناء، فما للبناء يكون له وما للأرض يكون لجميع الورثة وهو معهم.

وبالنسبة لتقسيم الإرث فعند طلب أحد الورثة أو بعضهم التقسيم لابد من التقسيم، وعلى الأقل إعطاء من طلب التقسيم حقه، ولا تنفع معارضة شخص أو أكثر للتقسيم في إيقاف التقسيم، فالإرث يستحقه الوارث وليس لبعض الورثة حق تأخير الاستفادة من الإرث عن الآخرين.

پاسخ:

بهای آنچه او ساخته از آنِ او است؛ پس سؤال شما از اینکه آیا شما از آن چشم‌پوشی کنی صحیح نیست؛ اما شما در بهره‌برداری از سایر موارد (جدا ازآنچه او بناکرده است) حق‌دارید؛ یعنی ارزش زمین جداگانه و قیمت بنایی که او ساخته نیز جداگانه محاسبه و اجاره‌بها با توجه به قیمت زمین و بنایی که او ساخته است، قسمت می‌شود؛ هر مقدار که مختص بنا است از آن او هر مقدار از اجاره‌بها که به زمین تعلق دارد، برای تمام ورثه و همچنین او (که از ورثه است) می‌باشد.

در مورد تقسیم ارث، هرزمانی که یکی از ورثه یا بعضی از آنها خواستار تقسیم شوند باید ارث را تقسیم نمود، یا حداقل حق کسی را که خواستار تقسیم‌شده است باید داد و مخالفت یک نفر یا بیشترِ آنها با تقسیم کردن، اثری در متوقف کردن تقسیم ارث ندارد. ارث حق وارث است و بعضی از ورثه حق به تأخیر انداختن استفادۀ سایرین از ارث را ندارند.