نحن جميعاً نمارس التقية في حياتنا اليومية، فالإنسان مفطور على تجنب الضرر المادي، بل الحيوان الصامت كذلك، ولكننا نحتاج إلى تقنين هذه الطبيعة وفق التشريع الإسلامي، فالتقية في الإسلام عبادة من أهم العبادات التي يجب أن يلتزم بها المؤمنون التزاماً كاملاً ودقيقاً، وترك التقية في مواردها محرّم كما أن العمل بها في غير مواردها يورد المؤمن موارد الهلكة.
همه به نوعی در زندگی روزانه تقیه میکنیم، زیرا انسان بهطور فطری از ضرر مادی دوری میکند؛ حتی حیوانات بیزبان نیز چنیناند؛ اما لازم است که این ویژگی فطری را طبق احکام و موازین شرع اسلام به کار گیریم. در اسلام، تقیه از مهمترین عبادتها محسوب میشود و مؤمنین باید آن را بهطور دقیق و کامل به جای آورند و ترک آن در مواردی که باید انجام شود حرام است؛ همانطور که عمل به تقیه در سایر مواردی که مجاز نیست، باعث هلاکت مؤمن میشود.
فكثير من المؤمنين يُفرِطون في التقية، وقليل من المؤمنين يُفرِّطون بها وقد ورد عن الأئمة ع النهي عن حالتي الإفراط والتفريط في التقية، فعن الصادق (ع) ما معناه: (التقية ديني ودين آبائي) ([116]).
بسیاری از مؤمنین در تقیه زیادهروی و اندکی از مؤمنان در آن کوتاهی میکنند. نقل شده است که ائمۀ اطهار(ع) از افراط و تفریط در تقیه نهی کردهاند. از امام صادق (ع) روایتی نقل شده است که چنین معنایی را میرساند: (تقیه دین من و دین اجداد من است).(1)
وعنه (ع): (من لا تقية له لا دين له) ([]).
همچنین از امام صادق (ع) نقل شده است: (کسی که تقیه نمیکند دین ندارد).(2)
كما ورد عنه (ع) ما معناه: (إنكم لو دعيتم لتنصرونا لكانت التقية أحب إليكم من آبائكم) ([118]).
همچنین حدیث دیگری از ایشان (ع) نقل شده است که معنایش چنین میباشد: (اگر برای یاری ما دعوت شوید، شما تقیه را بیشتر از پدرانتان دوست میدارید).(3)
فبينما هو يؤكد (ع) على التقية والعمل بها في مواردها يذكر أنّ بعضهم يتخاذلون عن نصرة آل محمد ع ويعتذرون بالتقية، خصوصاً في زمن ظهور الإمام المهدي (ع)!!
همانگونه که امام (ع) بر عمل به تقیه در موارد خودش تأکید میکند، بیان میدارد که بعضیها با تقیه، عذرتراشی میکنند و از یاری آل محمد(ع) شانه خالی مینمایند، علیالخصوص در زمان ظهور امام مهدی (ع).
إذن، فالتقية لا تعني ترك الجهاد والعمل في سبيل الله، ولكنها تعني العمل بحذر، فمثلاً: إذا كنت تريد أن تقتل أفعى سامّة فعليك أن تقترب منها بهدوء ثم تضرب رأسها، أمّا إذا أثرت الكثير من الضجيج فستنتبه هذه الأفعى إنك تقترب منها وربما ستبدأ هي بالهجوم عليك.
بنابراین، تقیه به معنی ترک جهاد و عمل در راه خدا نیست، بلکه به معنی انجام کار با احتیاط میباشد. بهعنوان مثال اگر شما بخواهید یک مار سمی را بکشید باید به آرامی به آن نزدیک شوید و سرش را بزنید؛ اما اگر با سروصدا به آن نزدیک بشوید، توجه او به شما جلب میشود و احتمال دارد حالت تهاجمی به خود بگیرد.
وعن أبي جعفر (ع) في صحيح الحذاء: (والله إنّ أحب أصحابي إلي أورعهم وأفقههم وأكتمهم لحديثنا …) ([119]).
از ابوجعفر (ع) در صحیح حذاء نقل شده است: (به خدا سوگند، دوستدارترین اصحاب من، پرهیزگارترین، فقیهترین و کتمانکنندهترینشان در حدیث ماست...).(1)
وكتم حديث أهل البيت عن غير أهله من الذين لا يقولون بإمامة آل محمد ع، المعاندين لهم والخارجين عن ولايتهم.
[منظور] کتمان کردن احادیث اهلبیت(ع) از دست نااهلان و آنان که به امامت آل محمد(ع) ایمان ندارند و دشمنان آنها و خارج شدگان از ولایت ایشان، میباشد.