جوانان احمد الحسن
وصی و فرستاده امام مهدی علیه السلامرکن چهارم: کسانی که روزهشان صحیح است:
۱- مؤمن عاقل باشد. روزۀ کافر (کسی که به پیامبر و امامان و مهدیین(ع) کافر باشد) صحیح نیست، هرچند روزه بر او نیز واجب است. روزۀ دیوانه صحیح نیست، ولی روزۀ انسان بیهوش اگر قبل از بیهوشی نیت کرده باشد صحیح است. روزۀ کودک ممیّز صحیح است.
۲- کسی که خوابیده است اگر قبل از خواب نیت کرده باشد -هرچند خوابش تا شب ادامه داشته باشد- روزهاش صحیح است؛ اگر نیت روزه نکرده باشد و تا اذان صبح خوابیده باشد درحالیکه روزه هم بر او واجب بوده و تا بعد از اذان ظهر هم خوابش ادامه داشته باشد، روزهاش باطل است و باید بعداً قضا کند، مگر در ماه رمضان که همان نیت اول ماه کافی است.
۳- در حالت حیض یا نفاس نباشد؛ فرقی نمیکند که این عذر قبل از غروب برایش حاصل شود یا اینکه بعد از اذان صبح عذرش قطع شود. روزۀ زن مستحاضه صحیح است، بهشرط اینکه غسل یا غسلهایی که بر او واجب بوده است را انجام داده باشد.
۴- مسافر نباشد، چون روزۀ واجب در سفری که باید نماز را در آن شکسته خواند صحیح نیست.
البته [این روزهها را میتوان در سفر گرفت] سه روز روزۀ بدل از قربانی حج، و هجده روز روزۀ بدل از بَدَنه([347]) برای کسی که از عرفات قبل از غروب عمداً خارج شود، و نذری که شرط کرده است حتماً بگیرد، چه در سفر باشد چه در وطن.
روزۀ مستحبی مسافر صحیح است، مگر در ماه رمضان.
و تمام انواع روزه برای مسافری که حکم مقیم را دارد صحیح است.([348])
۵-
غسل جنابت را تا اذان صبح عمداً به تأخیر نینداخته باشد. اگر بعد از اذان صبح در حال جنابت بیدار شود روزهاش درست نیست، چه بهصورت قضای ماه رمضان باشد و چه بهصورت مستحبی، ولی اگر در ماه رمضان باشد و همچنین در روزۀ نذر معین، روزهاش صحیح است.
۶- روزۀ مریض صحیح است تا وقتیکه ضرری به او وارد نیاید.
دو مسئلۀ مهم:
اول: (علامات) بلوغ، که با حصول (یکی از آنها) عبادات واجب میشود:
· احتلام [جنبشدن در خواب]
· انبات [روییدن موهای خشن، بر عانه و زیر شکم]
· اتمام ۱۴ سال قمری و ورود به ۱۵ سال برای پسرها، و اتمام ۹ سال قمری و ورود به ده سال برای دخترها.
دوم: کودک (دختر و پسر) قبل از بلوغ میتواند بهصورت تمرینی روزه بگیرد؛ و برای این کار از هفتسالگی بر کودک سخت گرفته شود، البته اگر در توانش باشد.
[347]- شتری که در حج بهعنوان کفاره قربانی میکنند. (مترجم)
[348]- مثل کسی که قصد اقامت دهروزه درجایی میکند. (احکام الشریعه بین السائل و المجیب جزء سوم، صوم: ص 31)
نکته: اگر مسافر با علم بر اینکه روزهاش درست نیست، عمداً روزه بگیرد، مرتکب گناه شده، زیرا با حکم خدا عمداً مخالفت کرده است. (احکام الشریعه بین السائل و المجیب جزء سوم، صوم: ص 57)