المرسل: جورج بطرس
خدمت فرستادهی محترم، سلام و عرض ادب دارم.
سؤال من دربارهی برزخ می باشد؛ معیشت و زندگی مرده در عالم برزخ چگونه خواهدبود؟ آیا با دیگران دیدار دارد و مردگان و زندگان را ملاقات میکند؟ آیا غذا و آب میخورد؟ و خیراتی که برایشان انجام میدهیم چگونه میباشد؟با تشکر فراوان.
فرستنده: جورج پطرس
پاسخ:بسم الله الرحمن الرحیم،والحمدلله رب العالمین،وصلی الله علی محمد و آل محمد الائمة والمهدیین وسلّمتسلیماً.
مردم به گروههای مختلفی تقسیم میشوند و هر صنف و گروه، برزخ خود را دارد. وضعیت انبیا و اوصیا و اولیای خداوند متعال همانند بقیهی مؤمنینی که گناهانی از آنها سر زده است، نمیباشد. همچنین وضعیت سایر کافران مانند پیشوایان کفر و فساد مثل نمرود که با پیامبر خدا حضرت ابراهیم(ع) به نبرد برخاست و فرعون که با پیامبر خدا حضرت موسی(ع) جنگید و مانند حنانیا و قیافا، علمای بیعمل یهود که با پیامبر خدا حضرت عیسی(ع) مبارزه کردند، نخواهد بود.
مرده میتواند در عالم برزخ با اذن و اجازهی خداوند، زندگان و سایر مردگان را ملاقات کند. آنها در آنجا میخورند و میآشامند اما متناسب با اعمال پیشینشان و عالمی که به آن وارد شدهاند. مؤمنان متوفّی از خیراتی که مؤمنان زنده در زندگانی دنیوی برای آنها انجام میدهند بهرهمند میگردند. من خودم قبر پدرم را چند سال قبل زیارت کردم و او از داخل قبر با من صحبت کرد و من صدای او را شنیدم.
به علاوه بسیاری از زندگان، مردگان را در عالم رؤیا و خواب ملاقات میکنند.
اما انبیا و اوصیا در عالم برزخ، آنها در حال اجرای اعمال و وظایفی که خداوند مکلّفشان نموده است، میباشند. آنها وظایفی دارند و آثاری در این دنیا و غیر از آن، بر جای میگذارند([311]).
******
[310]- وقد جاء هذا المعنى في روايات كثيرة من كلام العترة الطاهرة (ع): عن أمير المؤمنين (ع) في خطبة له، قال فيها: (... أيها الناس خذوها عن خاتم النبيين(ص)، إنه يموت من مات منا وليس بميت، ويبلى من بلي منا وليس ببال، فلا تقولوا بما لا تعرفون. فإن أكثر الحق فيما تنكرون واعذروا من لا حجة لكم عليه. وأنا هو ...) نهج البلاغة: ج1 ص154.
وعن عمار بن مروان، عن سماعة، قال: دخلت على أبي عبد الله (ع) وأنا أُحدث نفسي فرعاني فقال: (مالك تحدث نفسك تشتهى أن ترى أبا جعفر (ع)؟ قلت: نعم. قال: قم فادخل البيت. فإذا هو أبو جعفر (ع)) بصائر الدرجات - لمحمد بن الحسن الصفار: ص295.
وإن قوماً من الشيعة أتوا الحسن بن علي (ع) بعد قتل أمير المؤمنين (ع) فسألوه. قال: (تعرفون أمير المؤمنين (ع) إذا رأيتموه ؟ قالوا: نعم. قال: فارفعوا الستر. فرفعوه، فإذا هم بأمير المؤمنين (ع) لا ينكرونه. وقال أمير المؤمنين (ع): يموت من مات منا وليس بميت ويبقى من بقى منا حجة عليكم) بصائر الدرجات - لمحمد بن الحسن الصفار: ص295. (المعلق).
[311] - این معنی در روایات بسیاری از عترت طاهره(ع) وارد شده است: از امیر المؤمنین(ع) در خطبهای روایت شده است که فرمود: «....ای مردم از خاتم النبیین(ص) عبرت گیرید و بدانید که میمیرد آنکه از ما بمیرد اما مرده نیست، و فرسوده خواهد شد آنکه از ما فرسوده شود در حالی که فرسوده نیست، پس آنچه را نمیدانید بر زبان نرانید؛ چرا که بیشتر حق در آن چیزی است که شما نمیشناسید و بر آنکه حجتی ندارید معذور بدارید و آن شخص، من هستم». نهج البلاغه: ج 1 ص 154.
از عمّار بن مروان از سماعه روایت شده است: بر ابو عبد الله(ع) داخل شدم در حالی که با خودم صحبت میکردم. متوجه من شد و فرمود: «برای چه با خودت صحبت میکنی؟ آیا دوست داری ابا جعفر(ع) را ببینی؟» گفتم: آری. فرمود: «برخیز و داخل خانه شو». و چون چنین کردم، ابو جعفر(ع) آنجا بود. بصائر الدرجات - محمد بن حسن صفار: ص 257.
گروهی از شیعیان پس از شهادت امیر المؤمنین(ع) نزد حسن بن علی (ع) رفتند و از او درخواست نمودند. فرمود: «اگر امیر المؤمنین(ع) را ببینید، میشناسید؟» گفتند: آری. فرمود: «آن پرده را بردارید». وقتی پرده را برداشتند، امیرالمؤمنین(ع) را دیدند و نتوانستند او را انکار کنند. امیرالمؤمنین(ع) فرمود: «بمُرد آنکه از ما مرد ولی مرده نیست و آنکه از ما باقی ماند، بر شما حجّت است». بصائر الدرجات - محمد بن حسن صفار: ص 295.