جوانان احمد الحسن
وصی و فرستاده امام مهدی علیه السلامجوانان احمد الحسن
جلد چهارم متشابهات | جلد چهارم متشابهات
پرسش ۱۶۹: تاریکی‌های سه‌گانه‌ی یاد شده در قرآن کدام است؟
پرسش ۱۶۹:
تاریکی‌های سه‌گانه‌ی یاد شده در قرآن کدام است؟
سؤال/ ١٦٩: ما هي الظلمات الثلاث في قوله تعالى: ﴿خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَأَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعَامِ ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ يَخْلُقُكُمْ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِي ظُلُمَاتٍ ثَلاثٍ ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ﴾([641]).
در این سخن حق تعالی تاریکی‌های سه‌گانه کدام است؟ ﴿ شما را از يک نفْس بيافريد و سپس جفتش را از آن قرار داد و برايتان از چهارپايان هشت جفت بيافريد. شما را در شکم مادرانتان طیّ خلقتی پس از خلقتی دیگر در درون تاريکي‌های سه‌گانه آفرينش بخشيد. اين است خدای يکتا پروردگار شما. فرمان‌روايی از آن او است. خدايی جز او نيست. پس چگونه روي گردانیده می‌شوید؟﴾.([642])
الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم
والحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين
هي: ظلمة الذر، وظلمة الدنيا، وظلمة الرجعة، وهي عوالم قوس النـزول.
پاسخ:
بسم الله الرحمن الرحیم
والحمد‌لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.
این تاریکی‌ها عبارتند از تاریکی عالم ذر، تاریکی دنیا و تاریکی رجعت که عوالم قوس نزول می‌باشند.
وعوالم قوس الصعود هي الأنوار الثلاثة وهي: قبل الفناء، والفناء، والعودة بعد الفناء. وهي مراتب محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) الثلاثة قبل فتح الحجاب، وبعد فتح الحجاب، وبعد عودة الحجاب. فهو يخفق بين الفناء في الذات الإلهية فلا يبقى إلا الله الواحد القهار، وبين عودته إلى الأنا والشخصية.
عوالم قوس صعود انوار سه‌گانه‌ی پیش از فنا، فنا شدن و بازگشت پس از فنا؛ و این‌ها مراتب سه‌گانه‌ی حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) پیش از کشف حجاب، پس از کشف حجاب و پس از بازگشت حجاب می‌باشند. آن حضرت بین فنا شدن در ذات الهی که چیزی باقی نمی‌ماند مگر خداوند واحد قهار، و بازگشتش به من و شخصیت، نوسان می‌کند.
وهذه المراتب الستة في قوس الصعود والنزول تمثل كل الوجود، وتجلي النور في الظلمة وظهور الموجودات بالنور في الظلمات، وهي واو النزول. و واو الصعود تشير إلى الستة أيام والست مراتب.
( ) واو النـزول.
( و ) واو الصعود.
این مراتب شش‌گانه در قوس صعود و نزول، بیان‌گر کل وجود، و تجلّی نور در تاریکی و ظهور موجودات توسط نور در تاریکی‌ها که همان «واو» نزول است، می‌باشند؛ و «واو» صعود اشاره دارد به شش روز و شش مرتبه.
« »: واو نزول.
«و»: واو صعود.
والدائرة في رأس الواو تدل على الحيرة في قوس الصعود وهي الحيرة في النور؛ لعدم إدراك ومعرفة النور التام الذي لا ظلمة فيه، وهو الله سبحانه وتعالى معرفة تامة وكاملة، فتكون مراتب قوس الصعود هي: قبل الفتح، وبعد الفتح والفناء، والثالثة هي العودة إلى الأنا والشخصية بعد الفناء.
دایره‌ای که در سر «واو» قرار دارد بر حیرت در قوس صعود دلالت می‌نماید و این، حیرت و سرگردانی در نور است؛ به دلیل عدم ادراک و شناخت نور تامی که هیچ ظلمتی در آن نیست، و او خدای سبحان معرفت و شناخت تام و کامل می‌باشد. بنابراین مراتب قوس صعود عبارت است از: پیش از کشف حجاب، پس از فتح و فنا، و سومی بازگشت به من و شخصیت پس از فنا است.
أما الحيرة في الظلمة لأنها في أدنى مراتبها لا تُدرك ولا يُحصَّل منها شيء، بل هي ظلمة وعدم ليس لها حظ من الوجود إلا قابليتها للوجود، وهذه هي حقيقة المادة ظلمة وعدم لا يُحصَّل منها شيء، ولا يُعرف منها شيء ، لولا تجلي الصورة الملكوتية فيها وإظهارها لها.
اما حیرت و سرگردانی در ظلمت از آن‌جا که در پایین‌ترین مراتب آن است، درک نمی‌شود و چیزی از آن حاصل نمی‌گردد؛ بلکه ظلمت و عدمی است که بهره‌ای از وجود نبرده جز قابلیتش برای موجود بودن نبرده است؛ و این، همان حقیقت ماده است و اگر تجلّی صورت ملکوتی در آن و ظاهر شدنش برای آن نباشد، ظلمت و عدمی است که هیچ‌چیزی از آن حاصل نمی‌شود، ، چیزی از آن دانسته نمی‌گردد.
فتكون مراتب قوس النزول هي: عالم الذر، ثم النزول إلى ظلمة المادة، ثم الصعود في قيامة القائم حتى الوصول إلى الرجعة، وهي المرتبة الثالثة، وهذه هي صورة قوس النـزول والصعود:
محمد عند الفتح |
محمد قبل الفتح |
محمد بعد العودة الى الانا والشخصية |
قوس الصعود |
قوس النزول |
عالم الاجسام الذي نعيش فيه |
عالم الذر الذي كنا فيه |
عالم الرجعة الآتي |
بنابراین مراتب قوس نزول عبارت‌اند از: عالم ذر، سپس نزول به ظلمت ماده، سپس صعود در قیامت قائم تا رسیدن به رجعت، و این مرحله‌ی سوم است. تصویر قوس نزول و صعود به صورت زیر می‌باشد:
وباجتماعهما وتداخلهما يتحصَّل كل الوجود من بدايته إلى نهايته، وهو محمد(صلی الله علیه و آله و سلم).
قوس الصعود |
قوس النزول |
و با گرد آمدن و آمیخته شدن این دو با هم، تمام وجود از ابتدا تا انتها حاصل می‌گردد؛ که همان حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) می‌باشد.
[641]- الزمر : 6.
[642]- زمر: 6.
سر فصل ها
فهرست موضوعات کتاب پرسش ۱۶۹: تاریکی‌های سه‌گانه‌ی یاد شده در قرآن کدام است؟
فهرست و تقدیم و مقدمه جلد چهارم- پرسش ١٢٢: معنای سخن امام حسین (علیه السلام)(چه بسیار اندوه شدیدی که دل در آن ناتوان گردد).
- پرسش ١٢٣: چرا امام حسین (علیه السلام) طفل شیر خوارش عبد الله را همراهش برد؟
- پرسش ۱۲۴: معنای آیهی ﴿وَجَعَلْنَا الليْلَ وَالنَّهَارَ آيَتَيْنِ فَمَحَوْنَا آيَةَ الليْلِ....﴾
- پرسش ۱۲۵: چرا قابیل هابیل را کشت؟
- پرسش ۱۲۶: معنای آیهی ﴿وَكَانَ الْإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا﴾ .
- پرسش ۱۲۷: معنای توصیف خداوند سبحان به “الجواد الواسع”
- پرسش ۱۲۸: معنای آیهی ﴿قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِي....﴾
- پرسش ۱۲۹: حق تعالی میفرماید ﴿أُوْلَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ....﴾.
- پرسش ۱۳۰: معنای فرمایش امیرالمؤمنین (علیه السلام): (ای دنیا! غیر از من را بفریب....) و طلاق چیست؟
- پرسش ۱۳۱: حق تعالی میفرماید: ﴿وَاللهُ غَالِبٌ عَلَی أَمْرِهِ....﴾
- پرسش ۱۳۲: حق تعالی میفرماید: ﴿فَطَفِقَ مَسْحًا بِالسُّوقِ وَالْأَعْنَاقِ﴾
- پرسش ۱۳۳: حق تعالی میفرماید ﴿وَلَقَدْ فَتَنَّا سُلَيْمَانَ....﴾ .
- پرسش ۱۳۴: حق تعالی میفرماید: ﴿إِنَّ الَّذينَ قالُوا رَبُّنَا اللهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِکَةُ﴾...
- پرسش ۱۳۵: چرا زمینهسازی برای امام مهدی (علیه السلام)در عراق قرار دارد؟
- پرسش ۱۳۶: معنای فرمایش امیرالمؤمنین (علیه السلام) در دعای صباح چیست؟ (عقل من مغلوب است).
- پرسش ۱۳۷: معنای این حدیث چیست؟ فاطمه (علیها السلام) همان شب قدر است.
- پرسش ۱۳۸: آیهی ﴿ شما را از يک نفْس بيافريد....﴾
- پرسش ۱۳۹: حق تعالی میفرماید ﴿ پس بار ديگر نظر کن...﴾
- پرسش ۱۴۰: مقصود از سگ اصحاب کهف چیست یا کیست؟
- پرسش ۱۴۱: حق تعالی میفرماید: ﴿رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ﴾
- پرسش ۱۴۲: آیهی ﴿وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلهِ الَّذي صَدَقَنا وَعْدَهُ....﴾
- پرسش ۱۴۳: آیهی ﴿فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّماءُ فَکانَتْ وَرْدَةً کَالدِّهانِ﴾
- پرسش ۱۴۴:یمانی کیست؟ و ویژگیهایش کدام است؟
- پرسش ۱۴۵: آیهی ﴿وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ﴾
- پرسش ۱۴۶: حق تعالی میفرماید: ﴿يَوْمَ يَجْمَعُ اللهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ ماذا أُجِبْتُمْ﴾
- پرسش ۱۴۷: آیا تمام قرآن از طریق جبرئیل (علیه السلام)نازل شده است؟
- پرسش ۱۴۸: دلیل قرآنی بر حرمت امامت زن.
- پرسش ۱۴۹: حق تعالی میفرماید: ﴿إِنَّ الَّذينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ ظالِمي أَنْفُسِهِمْ﴾
- پرسش ۱۵۰: آیهی ﴿قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ﴾
- پرسش ۱۵۱: سؤال از آیهی ﴿قَالَ يَا هَارُونُ مَا مَنَعَكَ إِذْ رَأَيْتَهُمْ ضَلُّوا * أَلَّا تَتَّبِعَنِ...﴾
- پرسش ۱۵۲: آیهی ﴿وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي....﴾
- پرسش ۱۵۳: آیا بر ابلیس به خاطر سجده نکردن گناهی وارد است؟
- پرسش ۱۵۴: پاداش ابلیس (لعنه الله) که مدتی طولانی خدا را عبادت میکرد، چیست؟
- پرسش ۱۵۵: حق تعالی میفرماید: ﴿وَالتِّينِ وَالزَّيْتُونِ﴾... .
- پرسش ۱۵۶: آیهی ﴿فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْهِ أَن يَطَّوَّفَ بِهِمَا﴾.
- پرسش ۱۵۷: چگونه علم معصوم زیاد میشود؟
- پرسش ۱۵۸: آیهی ﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا﴾
- پرسش ۱۵۹: تفسیر سورهی عصر از نگاهی دیگر.
- پرسش ۱۶۰: آیهی ﴿إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ﴾...
- پرسش ۱۶۱: آیهی (وَإِذَا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لا يَسْجُدُونَ) کسی که.. سجده نمی کند را نکوهش می کند، آیا سجده در هنگام تلاوت قرآن واجب است؟
- پرسش ۱۶۲: آیهی (وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ…لْإِنسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا) آیا در این آیه انسان مذمّت شده است؟
- پرسش ۱۶۳: معنای آیهی ﴿فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ....﴾ چیست؟
- پرسش ۱۶۴: آیهی ﴿فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ﴾ .
- پرسش ۱۶۵: آیهی ﴿مَن كَانَ يُرِيدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِيهَا....﴾
- پرسش ۱۶۶: آیهی ﴿وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ....﴾ (و حق خويشاوندان را ادا کن....) و معنای “تبذیر”
- پرسش ۱۶۷: دربارهی آیهی ﴿وَسِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ زُمَرًا....﴾
- پرسش ۱۶۸: تفسیر آیهی ﴿إِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمْ لَهَا وَارِدُونَ﴾
- پرسش ۱۶۹: تاریکی‌های سه‌گانه‌ی یاد شده در قرآن کدام است؟
- پرسش ۱۷۰: معنای «ترس او را پس از نگرانی به ایمنی بدل کن تا تو را بندگی کند و شریکت قرار ندهد».
- پرسش ۱۷۱: آیهی ﴿وَهُوَ اللهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْحَمْدُ فِي الْأُولَى وَالْآخِرَةِ﴾
- پرسش ۱۷۲: معنی «ن» در قرآن کریم و «ب» در بسمله چیست؟
- پرسش ۱۷۳: چرا عمر با محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و علی (علیه السلام) دشمنی ورزید نه ابلیس (لعنه الله)؟!
- پرسش ۱۷۴: چگونه زنده ماندن یونس(علیه السلام) در شکم ماهی را اثبات میکنید؟
- پرسش ۱۷۵: آیهی ﴿قُلْ أَإِنَّکُمْ لَتَکْفُرُونَ بِالَّذي خَلَقَ الْأَرْضَ في يَوْمَيْنِ وَ تَجْعَلُونَ لَهُ أَنْداداً﴾
- پرسش ۱۷۶: آیهی ﴿فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللهِ وَ قَتَلَ داوُدُ جالُوتَ﴾
- پرسش ۱۷۷: چهکسی ابلیس لعنت الله علیه را میکُشد؟
- پرسش ۱۷۸: هدف از آفرینش انسان چیست؟
- پرسش ۱۷۹: داستان حضرت عیسی(علیه السلام) چیست و چگونه بر آنان مشتبه شد؟
- پرسش ۱۸۰: تفسیر این فرمایش ائمه (علیهم السلام) چیست؟ «امر ما سرّی است در سرّ....»
- پرسش ۱۸۱: آیهی ﴿وَ نادَيْناهُ مِنْ جانِبِ الطُّورِ الْأَيْمَنِ....﴾
- پرسش ۱۸۲: چرا سگ با اینکه باوفاترین حیوانات است در عین حال نجسترین آنها هم می‌باشد؟