جوانان احمد الحسن
وصی و فرستاده امام مهدی علیه السلاماین سخن خدای متعال که میفرماید: ﴿ پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب﴾([210]) ، به چه معنا است؟
پاسخ:
بسم الله الرحمن الرحیم
والحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.
منظور از این دو، حُمرهی (سُرخی) مشرق و سرخی مغرب است. سرخی مشرق به خون حضرت علی (علیه السلام) اشاره دارد و سرخی مغربی به خون امام حسین (علیه السلام)؛ این در خصوص ائمه (علیهم السلام) میباشد.
اما در مورد مهدییّن (علیهم السلام)، سرخی مشرق به خون یکی از مهدییّن که نظیر حضرت علی (علیه السلام) است اشاره دارد و سرخی مغرب نیز به خون یکی از مهدیّین (علیهم السلام) که نظیر امام حسین (علیه السلام) است دلالت مینماید.([212])
پس اینها، دو مشرق و دو مغرب میباشند؛ یک مشرق در ائمه و یک مشرق در مهدیّین، یک مغرب در ائمه و یک مغرب در مهدیّین.
******
[209]- الرحمن : 17.
[210]- الرحمن: 17.
[211]- عن أبي بصير ، قال : سألت أبا عبد الله (علیه السلام) عن قول الله: (رب المشرقين ورب المغربين)، قال: (المشرقين رسول الله (ص) وأمير المؤمنين (علیه السلام) والمغربين الحسن والحسين، وفي أمثالهما تجري) تفسير القمي : ج2 ص344.
[212]- از ابو بصیر نقل شده است: از اباعبد الله ع در خصوص این سخن خداوند متعال ﴿رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ﴾ (پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب) سوال کردم. فرمود: «منظور از مشرقین، رسول خدا ص و امیرالمؤمنین ع و مغربین، امام حسن و امام حسین (ع) میباشد، و در نظایر آنها نیز جاری و ساری است». تفسیر قمی: ج 2 ص 344.