جوانان احمد الحسن
وصی و فرستاده امام مهدی علیه السلام
پیشتر دیدیم که برای تفسیر و تعیین ثابت کیهانی، به فرضگرفتن جهانهای چندگانه نیاز میباشد،
ولی تعدّد کیهانها بابی را برای بحث و گواهآوری میگشاید به این صورت که اصل و اساس تفسیر هستی از هیچ چیز بر ناپایداریهای کوانتومی در خلأ بنا شده است و به فرض تعدّد کیهانها، امکان اینکه بتوان منشأ و خاستگاه این نوسانات را از طریق تأثیرات کیهانها بر روی یکدیگر ریشهیابی کرد، منطقیتر و معقولتر از الغای علیّت که مکانیک کوانتوم آن را فرض میگیرد، میباشد. به این ترتیب فرضیهء خلقت از هیچچیز (شیء از لاشیء) اساساً باطل میشود و نظریهء تولید چیزی از هیچچیز، دیگر در عمل وجود نخواهد داشت. علاوه بر این، چنین تفسیری مستلزم آن است که قبل از هر چیز، فضایی ولو بینهایت کوچک وجود داشته باشد که این ناپایداریهای کوانتومی در خلأ در آن رخ دهد.
کسانی که به دنبال حل و فصل تعیین ثابت کیهانی از طریق جهانهای چندگانه هستند، چنین فرض میگیرند که این کیهانها همگی در یک سطح قرار دارند و همگی آنها به یک اصل و منشأ بازمیگردند؛ یا آن گونه که همواره به تصویر میکشند، این جهانها را مانند حبابهای خارج شده از ظرف آب جوش میانگارند. ما میتوانیم چنین فرض کنیم - و البته چنین اعتقادی هم داریم - که جهانهای متعددی وجود دارد، ولی در سطوح متفاوتی جای گرفتهاند و برخی، برخی دیگر را بوجود آوردهاند؛ جهان واقع شده در سطح پایینتر، از جهانی صادر شده که سطحش بالاتر از آن میباشد. این جهانها بر یکدیگر تأثیر میگذارند. بر اساس چنین فرضی، میتوانیم برای پیدایش ناپایداریهای کوانتومی در خلأ موجود در جهان ما، دلیل و سبب بیابیم ولی نمیتوانیم دلیلی بر درستی ثابت کیهانی ارائه دهیم مگر اینکه شخصی آن را تنظیم کند و هدفش، به وجود آوردن این جهان باشد. در این صورت طبیعتاً وجود خداوندگاری که هدفش آفرینش ما است، اثبات میگردد.
هیچ دلیل علمی وجود ندارد که ایدهء همسطحبودن جهانهای چندگانه را نسبت به فرضیهء ما مبنی بر اینکه این جهانها در یک سطح نیستند، برتری بدهد. بلکه چه بسا ناپایداریهای کوانتومی در فضا، این فرضیه را که کیهانها در سطوح مختلفی قرار دارند، بیشتر جلوهگر سازد؛ چرا که این رویدادهای کوانتومی زیربنای ذرات اولیهای است که جهان ما از آن پدیدار گشته است. اگر اینها از تأثیر جهان دیگری بوجود آمده باشند، قطعاً این جهان، همان است که جهان ما از آن صادر شده است؛ و این خود دلیلی است بر اینکه جهانهای متعدد در یک سطح یکسان قرار نداشته و از یک ریشهء یکسان نمیباشند؛ بلکه در سطوح گوناگونی قرار دارند و برخی از برخی دیگر پدیدار شدهاند. صادر کنندهء هر جهان از صادر کنندهء جهان دیگر متفاوت است و در نتیجهء آن گوناگونی مخلوقات، وجود و ترکیب مختلفی دارد که در این صورت، این جهانها بهخودی خود نمیتوانند علت تعیین ثابت کیهانی باشند.
برای توضیح بیشتر مطلب به این نکته توجه کنید: اگر تمام جهانهای چندگانه به وسیلهء ناپایداریهای کوانتومی در فضا و از ذرات اولیه شبیه چیزی که جهان ما از آن به وجود آمده است، پدید آمده باشند، در این صورت میتوان چنین اظهار نظر کرد که مجموعهء این جهانها برای تعیین ثابت کیهانی در جهان ما مناسب میباشد؛ ولی اگر هر جهان از این جهانهای چندگانه به شیوهای متفاوت که با سطح آن در تناسب است، پدید آمدهباشد، (مثلاً از چیزی کاملاً متفاوت با ذرات انرژی یا ماده) در این صورت مجموعهء این جهانها برای استدلال بر درستبودن ثابت کیهانی شایستگی ندارد؛ زیرا اینها مجموعهء واحدی که بهطور مستقیم از یک اصل مشترک نشأت گرفته باشند، نیستند.
*****