پرسش ۶۶۱: معنی سخن حق تعالی: ﴿خالِدينَ فيها ما دامَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ...﴾
السؤال/۶۶۱: يا مولاي، للجنة والنار مدّة وانقطاع؟ لأنّ الله يقول: ﴿خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ إِلَّا مَا شَاءَ رَبُّكَ﴾، وإلى أين مصير أهل الجنة والنار بعد ذلك؟
مولای من! آیا بهشت و آتش را مدت و پایانی است؟ چرا که خداوند میفرماید: ﴿و تا آسمانها و زمين باقی هستند در آنجا جاودانه بمانند، مگر آنچه پروردگارت بخواهد ﴾. پس از آن، سرنوشت اهل بهشت و آتش چه خواهد بود؟
الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم
والحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين وسلم تسليما ًكثيراً.
پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم
و الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.
هناك آيات كثيرة ومحكمة وواضحة أنّ الخلود في الجنة أبدي قال تعالى: ﴿وَالَّذِينَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِيلًا﴾[النساء: 122]،
آیاتِ بسیار و مُحکم و روشنی وجود دارد که جاودانگی در بهشت، ابدی است. خداوند متعال میفرماید: ﴿و کسانی را که ايمان آوردهاند و کارهای نيکو انجام دادهاند به بهشتهايی درآوريم که در آن نهرها روان است، و در آنجا جاويداناند. وعدهی بر حق خداوند است، و چه کسی از او راستگویتر است؟﴾[النساء: 122].
وكذا الأمر بالنسبة للنار فالخلود فيها أبدي قال تعالى: ﴿وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًاً﴾[الجن: 23]
در مورد آتش نیز اینچنین است؛ جاودانگی در آن، ابدی است. خداوند متعال میفرماید: ﴿و هرکه خدا و پيامبرش را نافرمانی کند، نصيب او آتش جهنم است که همواره در آن خواهند بود﴾[الجن: 23]
هذا بحسب الاستحقاق والعدل، ولكن الأمر لله سبحانه وتعالى أولاً وآخراً، وهو سبحانه محسن والملك ملكه بما فيه وله أن يفعل فيه ما يشاء وليس لأحد أن يسأله إن أراد أن يعفو عن بعض عباده أو يقبل الشفاعة فيهم فيخرجهم من جهنم التي دخلوها باستحقاق، وله أيضاً أن يرفع درجات بعض عباده في الجنان فيتغير نوع خلودهم في الجنان نتيجة لذلك.
أحمد الحسن
این بر اساس اِستحقاق و عدالت است؛ ولی اول و آخر کار برای خداوند سبحان و متعال است. خداوند سبحان نیکوکار است و فرمانروایی با هر آنچه در آن است، فرمانرواییِ او است. برای او است که هر چه بخواهد در آن انجام دهد. اگر بخواهد برخی از بندگانش را بیامرزد یا شفاعت را در مورد آنان بپذیرد و آنان را از جهنمی که با استحقاق خودشان واردش شدند، بیرون بیاورد، احدی حق پرسش از او را ندارد. همچنین او میتواند، درجات برخی از بندگانش را در بهشتها افزایش دهد و در نتیجهی آن، نوع جاودانگی آنها در بهشتها تغییر نماید.
احمدالحسن