پرسش ۵۳۲ تفسیر إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ

الجواب: بسم الله الرحمن الرحيم

والحمد لله رب العالمين، وصلى الله على محمد وآل محمد الأئمة والمهديين وسلم تسليماً كثيراً.

پاسخ: بسم اللّه الرحمن الرحیم

و الحمد للّه رب العالمین، و صلی اللّه علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

﴿إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَداً وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾، هذه الآية يبين فيها الله سبحانه وتعالى أن علم الغيب عنده وأن أرزاق العباد وحياتهم على هذه الأرض بيده وهو يجريها كيف يشاء سبحانه وتعالى؛ لأنه عليم وخبير بما يصلح حياة الناس الدنيوية ولما فيه خير آخرتهم، وليس أن هذه أمور تخصه سبحانه ولا يمكن أن يُطلع سبحانه بعض عباده عليها، بل هو سبحانه يمكن أن يطلع بعض عباده على ما يشاء من الغيب سواء بالأسباب المادية أم الغيبية، بل ويمكن أن يجعل بأيديهم ما يشاء من المصالح الدنيوية والأخروية ويتصرفون بها بحوله وقوته سواء بالأسباب المادية أم بالغيبية

﴿علم زمان «ساعت» تنها نزد خدا است و او است که باران را می‌باراند و از آن چه در رحم‌ها است آگاه است و هیچکس نمی‌داند که فردا چه چیز به دست خواهد آورد و کسی نمی‌داند که در کدام زمین خواهد مرد. خداوند دانا و آگاه است). این آیه بیان می‌دارد که خدای سبحان دارنده‌ی علم غیب و رزق بندگان و زندگی آنها بر روی این زمین بهدست او است و حضرتش هر گونه که بخواهد آنها را جاری می‌سازد؛ زیرا وی به صلاح زندگی دنیوی مردم و آن چه کهخیر آخرت‌شان در آن است، دانا و آگاه می‌باشد. البته چنین نیست که این امور فقط منحصر به خدای سبحان باشد،و این امکان منتفی نیست که خداوند، برخی بندگانش را بر قسمتی از اینها مطلع گرداند؛ بلکه ممکن است حق تعالی برخی بندگانش را بر آن چه که خود اراده می‌فرماید، از غیب باخبر سازد، چه از طریق اسباب مادی و چه به وسیله‌یعوامل غیبی. حتی این امکان وجود دارد که خداوند آن چه که از مصالح دنیوی و اخروی اراده می‌فرماید، در اختیارآن‌ها قرار دهد تا این بندگان با حول و قوه‌ی الهی در آن مصالح دخل و تصرف نمایند، چه از طریق اسباب مادی و چهبه وسیله‌ی عوامل غیبی.

فالنتيجة أن الآية تبين أن لا أحد من الخلق يمكنه أن يعلم أو يفعل شيئاً باستقلال عن الله سبحانه وتعالى ويمكن أن يعلم ويفعل بحول الله وقوته وهو أرحم الراحمين.

در نتیجه این آیه بیانگر آن است که هیچ کس از خلایق نمی‌تواند به‌طور مستقل از خدای سبحان چیزی بداند وکاری انجام دهد، ولی می‌تواند با حول و قوه‌ی الهی، دانشی کسب کند و کاری صورت دهد؛ که او ارحم الراحمین است.

والسلام عليكم ورحمة الله وبركاته.

أحمد الحسن - محرم الحرام/ ١٤٣٢ هـ

و السلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته.

احمد الحسن - محرم الحرام ۱۴۳۲ هـ‌.‌ق.