تجارت و معاملات
پرسش 72:
ما چند برادر هستیم که در تجارت مصنوعات طلا مشغول میباشیم و میخواهیم از ماهیت کار خود مطمئن شویم. از چند جهت:
1- آیا جایز است بر مبلغی که قبلاً بعد از بررسی قیمت مثقال طلا توافق کردهایم مقداری اضافه کنیم؛ این افزایش قیمت واقعی نیست و ما آن را تنها برای ملاحظات کاری و چانهزدن با مشتری لحاظ میکنیم و به دنبال آن، قیمت را برای مشتری پایین میآورم و منتی بر سرش میگذارم، ولی درواقع منتی بر مشتری نیست چراکه من چیزی از قیمتی که پیشتر توافق کرده بودیم کم نکردهام.
2- آیا جایز است طلاهایی را که از مشتریها خریدهام بدون اینکه اجرتی پرداخت کرده باشم و درحالیکه نو استفادهنشده هستند، با طلاهایی که بابت آنها به تاجر اجرت پرداخت کردهام به یک قیمت بفروشم؟
3- آیا جایز است طلاهای دستدوم را به قیمت طلای نو بفروشم؛ یعنی به همان قیمت ولی با پرداخت در طول مدتی که دو طرف بر آن توافق میکنند بدون هیچ افزایش قیمتی؟
پاسخ:
سؤال 1- جایز است.
سؤال 2- جایز است.
سؤال 3- جایز است.
پرسش 73:
هنگامیکه نیروهای آمریکایی در عراق بودند و پیش از ایمان آوردنم به این دعوت مبارک، با نیروهای آمریکایی تعاملهایی داشتم؛ مثلاً: تهیۀ مبلمان یا تجهیزات الکترونیکی یا نصب و نگهداری پایههای ژنراتور و...؛ و مقداری پول به دست آوردم که اکنون در اختیاردارم. حکم این کار و این پولها چیست؟
پاسخ:
حکم کار کردن برای آمریکاییها و کمک کردن به آنها در زمان اشغال عراق را پیشتر بیان کردهام که جایز نیست؛ ولی پرسش شما دربارۀ اموالی که به دست آوردهای: اشکالی در آن نیست و میتوانی آن را به هر صورت که مایل هستی و به هر صورتی که خداوند برای شما حلال کرده است مصرف کنی.
پرسش 74:
آیا دریافت اجرت در برابر تدریس قرآن جایز است؟
پاسخ:
گرفتن اجرت برای تدریس قرآن جایز است. از خداوند متعال میخواهم به شما برکت عنایت کند و خیر آخرت و دنیا را به شما توفیق عطا فرماید.
پرسش 75:
برخی برادران در بعضی از مناصب حکومتی یا دفتر مراجع یا اماکن مقدس به کار مشغول هستند، ولی به جهت ضرورت و خطری که آنها را تهدید میکند مانع آنها در علنی کردن ایمانشان میشود و آنها پنهانی مؤمن به دعوت هستند. آیا جایز است به همین صورت عمل کنند یا نه؟
پاسخ:
جایز است و اشکالی در کتمان ایمانشان نیست، اگر ناچار باشند یا از این مخفی کردن هدف خاصی را دنبال کنند؛ مثل هدایت بعضی از مردم یا دعوت آنها بهحق.
پرسش 76:
آیا ضمانت کسی که وام رَبَوی میگیرد جایز است یا نه؟ و آیا خرید وام ربوی جایز است؟
پاسخ:
اگر وام (قرض) ربوی باشد از آن دوریکنید؛ و گشایش تنها نزد خداوند است.
پرسش 77:
آیا پیشخرید فلزات گرانبها جایز است؟ اینکه پول را بپردازم و بعد از 30 تا 50 روز محصول را دریافت کنم؟ با توجه به اینکه این فلز گرانبها معمولاً طلا و نقره است.
پاسخ:
جایز است. از خداوند متعال میخواهم به شما برکت عنایت کند و خیر آخرت و دنیا را به شما توفیق عطا فرماید.
پرسش 78:
من بهعنوان پزشک در یک کشور اروپایی کار میکنم. طبق عرف اینجا وقتی پزشکی برای معاینۀ بیمارش میرود دستش را برای مصافحه (دست دادن) به سمت بیمار دراز میکند و اگر چنین نکند عملی ناشایست محسوب یا برداشت زشتی از آن میشود؛ چراکه من مسلمان هستم یا توهین از سوی دکتر محسوب میشود، و این بستگی به شخصیت خود بیمار دارد. حال اگر بیمار زن باشد وضعیت چگونه خواهد بود؟ مایلم از وضعیت مشابهی نیز سؤال کنم؛ اینکه پزشک، یک زن مسلمان باشد؛ در این صورت آیا جایز است با مردان مصافحه کند، با توجه به اینکه او نیز در چنین شرایطی کار میکند؟
پاسخ:
اگر دست ندادن باعث سختی و مشقت شود، اگر زن غیرمسلمان اول دستش را بهسوی شما دراز کرد میتوانی دستت را برای مصافحه بهسوی او دراز کنی ولی خودت نباید در ابتدا دستت را بهسوی او دراز کنی؛ اما در مورد دکتر زن مسلمان، جایز نیست با مرد مسلمان یا غیرمسلمان مصافحه کند، و اگر مصافحه نکردن برایش موجب سختی و مشقت میشود میتواند دستکش بپوشد و با آنان مصافحه کند. از خداوند متعال میخواهم به شما برکت عنایت کند و خیر آخرت و دنیا را به شما توفیق عطا فرماید. او سرپرست من است و سرپرست شایستگان.
پرسش 79:
آیا شرکت، آموزش یا مشاهدۀ ورزشهایی رزمی مثل بوکس، کُشتی، هنرهای رزمی، کاراته و غیره، جایز است؟ و حکم بازیهای ورزشی که شامل ضربه زدن به حریف با دستوپا میشود چیست؟
پاسخ:
جایز است، اگر همراه با پوشیدن پوششهای محافظتکننده از آسیبهای جدی باشد.
پرسش 80:
من معلم مدرسه هستم و اداره، وظیفۀ تشکیل کمیسیون عالی برای انتخابات را بر عهدۀ ما گذاشته است. آیا جایز است بهعنوان مأمور صندوقهای رأیگیریِ انتخابات فعالیت کنم؟
پاسخ:
برای شما بهتر است از این کار دوریکنید.
پاسخ های فقهی ج 3.