سوالت فردی سنی از امام ع

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

و الحمد للّه رب العالمین، و صلی اللّه علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً کثیراً.

1- آن دسته از صحابی مرضی‌عنه که به ایمان موصوف‌اند، مورد تایید ما نیز هستند ولی ما باید در مورد تک تک اصحاب تحقیق‌کنیم و ببینیم آیا او از جمله کسانی است که خدا و مؤمنین از او راضی و خوشنودند. شاید احادیث حوض که بخاری و دیگران روایت کرده‌اند، دلیلی کافی بر این باشد که ما در این خصوص نگران‌باشیم. برخی از آن‌ها‌را به شما ارائه می‌کنم: در صحیح بخاری (بخاری 1401 / 1981 م، انتشارات دار الفکر چاپ استانبول جلد 5 صفحه 191 و 192) آمده‌است:

بابِ:

(و كنت عليهم شهيدا ما دمت فيهم فلما توفيتنى كنت انت الرقيب عليهم و انت على كل شىء شهيد):

پیامبر خدا (ص) خطبه‌ای خواند و فرمود:

«ای مردم، همانا شما پا‌برهنه و عریان و ختنه‌نشده در قیامت در پیشگاه‌خدا حاضر‌می‌شوید. سپس فرمود (این آیه را تلاوت نمود):

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«کما بدانا اول خلق نعیده وعدا علینا انا کنا فاعلین ... تا آخر آیه».

(و چنان‌که نخستین‌بار بیافریدیم، آفرینش از‌سر‌گیریم. این وعده‌ای است که برآوردنش بر عهده‌ی ما است و ما چنان خواهیم‌کرد).

سپس فرمود: «نخستین کسی که روز قیامت پوشانده‌می‌شود ابراهیم (ع) است.

بدانید به زودی مردانی از امتم آورده‌می‌شوند که آن‌ها‌را به‌طرف جهنم می‌برند. من می‌گویم خدایا اصحابم. در جوابم گفته‌می‌شود: تو نمی‌دانی آنان بعد از تو چه بدعت‌هایی ایجاد‌کردند.

در این هنگام من سخنی‌را می‌گویم که بنده‌ی صالح خدا (عیسی (ع)) گفت:

«و كنت عليهم شهيدا ما دمت فيهم فلما توفيتنى كنت انت الرقيب عليهم».

(و من تا در ميانشان‌بودم نگهبان عقيده‌شان‌بودم و چون مرا ميرانيدی تو خود نگهبان عقيده‌شان گشتی).

و خطاب‌می‌شود: آن‌ها بعد از تو همواره به اعقاب خود یعنی زمان جاهلی بر‌می‌گشتند.

در صحیح بخاری ج 5 ص 192 آمده‌است:

باب: آیه

«إن تعذبهم فإنهم عبادك و إن تغفر لهم فإنك أنت العزيز الحكيم»:

پیامبر (ص) فرمود: «شما محشور‌می‌شوید و عده‌ای‌را به طرف شِمال (یعنی جهنم) می‌برند. من سخنی‌را می‌گویم که بنده‌ی صالح خدا (عیسی (ع)) گفت: و کنت علیهم‌...».

در صحیح بخاری ج 5 ص 240 آمده‌است:

باب: «کما بدانا اول خلق نعیده وعداً علینا»:

پیامبر (ص) خطبه‌ای خواند و فرمود: «همانا شما پا‌برهنه و عریان و ختنه‌نشده در قیامت در پیشگاه‌خدا حاضر‌می‌شوید. سپس فرمود (این آیه‌را تلاوت‌نمود): «کما بدانا اول خلق نعیده وعدا علینا انا کنا فاعلین... تا آخر آیه».

(و چنان که نخستین‌بار بیافریدیم، آفرینش از‌سر‌گیریم. این وعده‌ای است که برآوردنش بر عهده‌ی ما است و ما چنان خواهیم‌کرد). سپس فرمود: «نخستین کسی که روز قیامت پوشانده‌می‌شود ابراهیم (ع) است. بدانید به‌زودی مردانی از امتم آورده‌می‌شوند که آن‌ها‌را به‌طرف جهنم می‌برند. من می‌گویم خدایا اصحابم. در جوابم گفته‌می‌شود: تو نمی‌دانی آنان بعد از تو چه بدعت‌هایی ایجاد کردند. در این هنگام من سخنی‌را می‌گویم که بنده‌ی صالح خدا (عیسی (ع)) گفت: «و كنت عليهم شهيدا ما دمت فيهم فلما توفيتنى كنت انت الرقيب عليهم» (و من تا در ميانشان‌بودم نگهبان عقيده‌شان‌بودم و چون مرا ميرانيدی تو خود نگهبان عقيده‌شان گشتی). و خطاب‌می‌شود: آن‌ها بعد از تو همواره به اعقاب خود یعنی زمان جاهلی بر‌می‌گشتند».

و در صحیح بخاری ج 7 ص 206 آمده‌است:

باب: درباره‌ی حوض و آیه‌ی: «انا اعطیناک الکوثر»:

پیامبر (ص) فرمود: «صبر پیشه کنید تا مرا در کنار حوض ملاقات کنید. من پیشاپیش شما در حوض هستم. من پیشاپیش شما در حوض هستم و بخشی از شما‌را از من جدا می‌کنند و من می‌گویم: خدایا اینها صحابه‌ی من هستند. جواب می‌آید: تو نمی‌دانی که این‌ها بعد از تو چه بدعت‌هایی گذاشتند».

2- بکوشید که خودتان انصاف به‌خرج دهید و از دلیل، پرسش کنید. متعه‌را خدای متعال تشریع فرمود و در تایید آن قرآن نازل‌نمود و رسول‌خدا (ص) از آن باز‌نداشت تا آن‌گاه که عمر به‌رای خودش درباره‌ی آن اظهار نظر کرد؛ عمر نه پیامبر(ص) است و نه حجتی از حجج الهی. بیا آن‌چه را که در کتاب‌های شما است بگیر که چه‌بسا شما در غفلت به‌سر می‌بری.

در بخاری از عمران بن حصین نقل شده‌است: «آیه‌ی متعه در کتاب خدا نازل‌شد و ما همواره با رسول اللّه (ص) به آن عمل‌می‌کردیم و قرآن در حرمت آن نازل‌نشد و رسول‌خدا (ص) از آن نهی‌ننمود تا این که وفات‌یافت. مردی به آن‌چه که دل‌خواهَش‌بود نظر‌داد. محمد (یعنی بخاری) می‌گوید: گفته‌می‌شود عمر‌بوده‌است»( ). این روایتی است که بخاری در صحیح خود نقل کرده‌است و به اجماع گروه قابل اعتنایی از علمای اهل‌سنت، صحیح بخاری درست‌ترین کتاب‌ها پس از قرآن است.

در این کتاب با عبارتی کاملاً روشن که تأویل‌بردار نیست، از مجاز‌بودن متعه و استمرار آن تا روز قیامت سخن گفته‌است؛ کما این که حدیث مزبور بر عدم نزول قرآن در حرمت آن صراحت‌دارد و نیز تاکید‌دارد بر این که پیامبر (ص) تا زمانی که به رفیق اعلی پیوست، از آن نهی‌نفرمود؛ و نیز صراحت‌دارد بر این که حرام کننده‌ی آن، خلیفه عمر بن خطاب‌بوده‌است.

امامِ حدیث نزد اهل سنت، امام مسلم نیز در صحیح خود در باب نکاح متعه این روایت‌را آورده‌است: «با پیامبر خدا (ص) در غزوه‌ای شرکت‌داشتیم و زنان با ما نبودند. عرض کردیم ای رسول خدا آیا خود‌را اخته کنیم؟ پیامبر ما‌را از این کار منع‌فرمود و به ما اجازه‌داد تا با مهریه قرار دادن لباسی، ازدواج‌موقت کنیم. آن‌گاه عبداللّه این آیه‌را قرائت‌کرد:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«یا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُحَرِّمُواْ طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللّه لَكُمْ وَلاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّه لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ».

(ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چیزهای پاکیزه‌ای را که خدا بر‌شما حلال کرده‌است حرام مکنید و از حد مگذرید که خدا تجاوز‌کنندگان را دوست‌ندارد)»(2 ).

در روایتی دیگر در صحیح مسلم از ابی نضره که گفت: «... نزد جابر بن عبداللّه‌بودم. کسی آمد و گفت: ابن عباس و ابن زبیر در دو متعه با هم اختلاف کرده‌اند. جابر گفت: با رسول خدا (ص) هر دو را به‌جا آوردیم سپس عمر آن دو را نهی کرد و ما هم دیگر پس از آن به‌جا نیاوردیم»(3 ).

هم‌چنین امام مسلم می‌گوید: «.... ابن عباس متعه‌را حلال می‌دانست و ابن زبیر از آن نهی‌می‌کرد. نزد جابر بن عبداللّه رفتم و مساله‌را جویا شدم. جابر گفت جریان حدیث در دست من است. ما در عهد رسول خدا (ص) متعه می‌کردیم اما چون وقت خلافت عمر فرا‌رسید عمر گفت: خداوند آن‌چه را خواست بر رسولش حلال کرد و قرآن نیز جای خود‌را دارد. حج و عمره‌را آن گونه که خدا دستور داده‌است انجام‌دهید و ازدواج با این زنان‌را قطعی کنید. اگر مردی‌را نزد من بیاورند که زنی‌را ازدواج موقت کرده باشد، او‌را سنگسار‌می‌کنم»(4 ).

تقوای‌الهی پیشه کنید و بدون علم در دین خدا سخن مگویید.

3- عاشورا دین خدا و حاکمیت خدای متعال‌را که برخی بدون این که حق داشته باشند، به آن تاختند و به آن تعرض نمودند، برای مؤمنین یادآوری‌می‌کند.

4- عزاداری برای حسین (ع) همان عزاداری برای حسن و علی (ع) و رسول‌اللّه (ص)، و بلکه عزاداری برای تمام پیامبران و مرسلین (ع) است، زیرا هدف آن یادآوری دین خدا و مظلومیت خلفای‌الهی است.

5- هدف امام، گرد‌آوردن انسانیت با همه‌ی ابعاد وجودی آن گرد دین توحید خالصانه‌است.

هیأت علمی انصار امام مهدی(ع).

15/شوال/1431 ه.ق

منابع:

1- صحیح بخاری: باب قوله تعالی

«وَأَنفِقُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَلاَ تُلْقُواْ بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ» - از کتاب تفسیر از جزء سوم صفحه 71.

2- صحیح مسلم: ج 4 ص 130.

3- صحیح مسلم: ج 4 ص 59.

4- صحیح مسلم: ج 4 ص 38.