تفسیر سخن خداوند ان الذین اتقوا اذا مسهم طائف من الشیطان ثم لا یقصرون

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

خداوند متعال می‌فرماید:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ.... وَإِخْوَانُهُمْ يَمُدُّونَهُمْ فِي الْغَيِّ ثُمَّ لاَ يُقْصِرُونَ)،(2 )

(عفو پيشه کن و به نيکی فرمان ده و از جاهلان روی گردان * و چون از سوی شیطان وسوسه‌ای به تو رسد به خدا پناه جوی که او شنوا و دانا است * کسانی که پرهيزگاری می‌کنند چون از شيطان وسوسه‌ای به آنها برسد، خدا را ياد می‌کنند زيرا مردمی صاحب بصيرت‌اند * و برادران‌شان ايشان را به ضلالت می‌کشند و (هیچ) کوتاهی نمی‌کنند).

خداوند سبحان و متعال پیامبر (ص) را به روی‌گردانی از جاهلان و ستیزه نکردن با آنها دستور داده است؛ چرا که آنها در پِی حق و حقیقت نیستند بلکه به هنگام مناقشه، نادانی خویش را استمرار می‌بخشند، و شیاطین (یاران‌شان) آنها را گمراه می‌کنند و گام به گام به جلو سوق می‌دهند تا آنها را به عمق این رویارویی زیان‌بخش وارد سازند. بنابراین نادانی و شیطان دو یار و یاورند که تاریکی آنها را گرد هم می‌آورد.

حق تعالی می‌فرماید:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ * إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ)

(و چون از سوی شیطان وسوسه‌ای به تو رسد به خدا پناه جوی که او شنوا و دانا است * کسانی که پرهيزگاری می‌کنند چون از شيطان وسوسه‌ای به آنها برسد، خدا را ياد می‌کنند زيرا مردمی صاحب بصيرت‌اند).

مؤمن، نور است و از نور، و شیطان، تاریکی و از تاریکی است. اگر تاریکی به مؤمن برسد و آینه‌اش را تیره نماید و بصیرتش را تار سازد:

(وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ .... إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ)

به نور خداوند سبحان و متعال پناه می‌برد و او را یاد می‌کند و از ظلمتی که به او رسیده است به نور خدای متعال پناه می‌جوید.

آن‌گاه نور او را فرا می‌گیرد و ظلمتی که به سراغش آمده از او کناره گرفته، بصیرتش به سوی وی باز می‌گردد:

(.... فَاسْتَعِذْ بِاللهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ..... تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ).

وارد شدن ما به این زندگی دنیوی، چیزی جز گونه‌ای از گونه‌های ظلمت و شیطان که به ما رسیده است، نمی‌باشد. تقواپیشگان متذکر می‌شوند و به مبدأ خود یعنی نوری که از آن آمده‌اند باز می‌گردند:

(الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ)،(3 )

(آنان که ايمان آوردند و دل‌هايشان به ياد خدا آرامش می‌يابد. آگاه باشيد که با ياد خدا، دل‌ها آرامش می‌يابد).

منابع:

1- اعراف: 201 و 202.

2- اعراف: 199 تا 202.

3- الرعد: 28.