عبادت آزادگان و ترس از آتش!

عبادت یحیی (ع) که طبق روایات وارد شده از معصومین(ع) به خاطر ترس از آتش بوده است، چطور با عبادت آزادگان تناسب دارد؟

پاسخ:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

عبادت آزادگان، به این معنا نیست که آنها از آتش خدا و از خشم خدا نمی‌هراسند و به بهشت خدا و ثواب الهی امید ندارند. کسی که خداوند را از روی عشق، شوق و سپاس‌گزاری یا ستایش عبادت می‌کند، چطور ممکن است از خداوند سبحان و متعال نترسد در حالی که او عبد است و حقیقت عبودیت او با ظلمت و عدم یعنی همان منیّتی که از او جدا نیست آمیخته است و این گناه او است که همواره ملازم و همراهش می‌باشد:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ وَ ما تَأَخَّرَ)

(گناه تو را آنچه پيش از اين بوده و آنچه پس از اين باشد).

پس چگونه از خدا نترسد و حال آنکه او گنهکار تقصیرکار می‌باشد؟
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(وَلَوْلَا فَضْلُ اللهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَا مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا)(1)

(و اگر فضل و رحمتی که خدا بر شما ارزانی داشته است نمی‌بود، هيچ يک از شما هرگز رویِ پاکی نمی‌ديد).

این در صورتی است که بنده، گناه و معصیتی نداشته باشد و بنده از لغزش‌ها معصوم و در امان باشد، که در این صورت شایسته‌ی او است که از ترس خدا اندامش به لرزه درافتد، چه برسد به معصیت‌کاران جنایت‌کار!

اما چطور ممکن است کسی که خدا را دوست می‌دارد، به عطای خداوند و بهشت و ثواب او امید نداشته باشد. کسی که خدا را دوست بدارد عطا و بخشش او را دوست می‌دارد و هر نعمتی که از جانب خداوند بر او ارزانی شود را نیز دوست می‌دارد؛ نه به این خاطر که از آن بهره‌مند شده، لذت می‌برد بلکه از آن رو که از عطایا و بخشش‌های حبیبش خداوند سبحان و متعال می‌باشد. در حدیث قدسی به این معنا آمده است که: (ای پسر عمران! برای بند کفشت و علف چهارپایت و نمک خمیرت نیز مرا بخوان).(2)

منابع:

1- نور: 21.
2 - بحار الانوار: ج 90 ص 303؛ تفسیر رازی: ج 1 ص 234.

متشابهات ج 3

www.almahdyoon.co